UTAJUAJE WAZO LA BIASHARA INAYOKUFAA?……………
Kuchagua wazo la biashara ni rahisi; mtu yeyote anaweza kufanya hivyo. Kuchagua wazo ‘sahihi’ mara nyingi ni vigumu sana.
Wazo la biashara ni kama kiatu. Ikiwa mjasiriamali aliye na saizi ya mguu mkubwa anajaribu kuchukua kiatu cha size ndogo, ataona ni changamoto kukitumia.
Mara nyingi, biashara mpya zinashindwa kwa sababu mawazo na wafanyabiashara walio nyuma yao hawaendani.
Makala hii inakupa orodha ya sheria tano za msingi ambazo unapaswa kuzitumia kupima wazo lako la biashara kama litakufaa.
Kumbuka: Sheria ambazo utazisoma hapo chini ni sheria za busara ambazo zitakuongoza katika mchakato wa kuchagua wazo la biashara linalofaa kwako. Lazima uwe mwangalifu na mwenye malengo pia yahitajika kuwa mkweli wakati wa kujibu maswali haya.
Unaweza kumdanganya kila mtu, lakini itakuwa aibu ikiwa utajidanganya na kuchagua biashara ambayo halikuzingatia vigezo katika sheria za msingi za uchaguzi wazo la Biashara.
Sasa kwa kuwa umeshajua angalizo katika utangulizi, hebu tuanze kupitia sheria za msingi moja baada ya nyingine.
1. Je! Wazo la biashara huchochea shauku ndani yako?
Wanadamu ni viumbe wanaoendeshwa na hisia, zaidi katika ulimwengu wa biashara. Akili yetu ni mashine tata ambayo inaweza kuletwa kwa hatua ya kushangaza na hisia kali.
Shauku ndio sifa inayofafanua ubora wa ujasiriamali ambao unaleta mtazamo chanya, kutokukata tamaa na uvumilivu — hivi ni virutubisho muhimu ambavyo vitaleta wazo lolote la biashara kuwa na mafanikio makubwa.
Watu wengi huanzisha biashara na huzingatia sana kupata pesa ambazo zinaweza kupatikana kwa haraka. Ingawa ninasisitiza kuzingatia pesa sio jambo baya kabisa, ila kufikiria sana pesa ni vibaya!
Biashara chache sana zinaanza kupata pesa kwa haraka mara moja. Kama vile mtoto tu, biashara mpya inahitaji kutunzwa mpaka iweze kusimama kwa miguu yake. Kulingana na aina ya biashara unayoitarajia, hii inaweza kuchukua muda kutoka miezi 6 hadi miaka 5!
Je! Una uvumilivu, shauku na imani ya kungojea ‘mtoto’ wako akomae licha ya changamoto zote ambazo utakuwa unakabiliana nazo? Ulimwengu wa biashara ni mgumu, na ndio sababu karibu biashara mpya 9 kati 10 zinashindwa katika mwaka wao wa kwanza.
Kwa biashara ambayo haitakupa pesa yoyote mara moja, lazima uipende na uifurahie vya kutosha ili uweze kushikamana nayo wakati changamoto ni nyingi na pesa haipatikani.
Ili uweze kujua kama kweli, upo katika nafasi ya kuchagua Wazo la Biashara inayokufaa, jiulize maswali haya;
· Je! Utakuwa na shauku ya kutosha kuamini katika biashara wakati unapata shida ya kifedha?
· Je! Utaipenda vyakutosha usichoke miaka miwili mfululizo?
· Je! Kuna aina fulani ya kiunganishi dhabiti kati yako na wazo hadi inakuwa ngumu kuelezea?
2. Je! Unaweza kutumia maarifa yako na uwezo ulio ndani yako katika kutekeleza wazo la biashara?
Mawazo bora ya biashara ni yale ambayo yanaweza kutekelezwa kwa kutumia maarifa yako au uwezo ulionao katika eneo husika.
Ikiwa unapenda kuandika, kwa mfano, kuwa Mwandishi au muandaaji mahudhui kupitia wavuti/blogi itakua rahisi sana kwako. Mwanamtandao/bloga kama Linda Ikeji (Nigeria) wamefanikiwa kifedha kwa kufanya vitu ambavyo wanapenda kufanya.
Ujuzi na uwezo (kipaji) vinaweza kubadilishwa kuwa biashara yenye mafanikio. Karibu kila mtu ana ujuzi maalum au ujuzi wa kimsingi ambao unaweza kufanywa kuwa biashara.
Ikiwa tayari unayo hobi ya bustani, unaweza kuibadilisha kuwa biashara ya kilimo cha mboga katika eneo ulipo kwa kufanya hivyo haitabadilisha upendo wako au kujitolea kwako. Zaidi ya hayo, utakuwa unajipatia kipato!
Katika hatua ya mwanzo ya biashara yako, labda utawajibika kwa kazi nyingi za ‘kiufundi’. Unaweza kushiriki katika kuzalisha au kutoa bidhaa. Utalazimika pia kuwashawishi watu kununua unachouza na kushughulikia maswali na malalamiko kutoka kwa wateja.
Je! Una ujuzi mzuri wa upangaji na uwasilishaji? Je! Wewe ni kiongozi mzuri? Je! Wewe unahofu/wasiwasi kushughulika na watu? Jambo kuu juu ya msingi wa sheria hii ni kwamba, mtu yeyote anaweza kujifunza ustadi na kupata maarifa ikiwa anavutiwa.
Kwa sababu wewe ni mzuri (au wa kutisha) kwa vitu hivi haukuhakikishii kufanikiwa au kufaulu kwa wazo lako la biashara. Ikiwa uko tayari kujifunza na kuboresha maarifa na uwezo ambao tayari unao, litakuwa jambo nzuri kwa biashara yako.
Kadiri wazo la biashara linavyofaa kulinagisha na uwezo wako, maarifa na hali yako, Wazo hilo ni bora zaidi!
3. Je! Wazo la biashara linakidhi uwezo wako wa kuhimili hatari?
Mawazo mengine ya biashara yana hatari kuliko mengine. Kwa kawaida ni vema kuchukua tahadhali kwa kadri ya uwezo wako. Je! Hamu yako ya kukabili hatari ni kubwa (au ndogo)? Ni kiasi gani cha rasilimali yako ya kimwili na kifedha uko tayari kupoteza kwenye wazo lako la biashara?
Hatari sio jambo baya kabisa. Hata hivyo, wafanyabiashara ni watu tofauti kwa sababu wako tayari kuchukua hatari ili kupata faida. Kwa hivyo, hatari sio shida. Kuna msemo usemao; Kadiri uanpochukua hatari ndio unapoongeza thamani.
Shida ni kujua ni kiasi gani unachukua. Wajasiriamali wengi mara nyingi husumbuliwa sana na faida ya wazo la biashara na hawapati muda wa kuzingatia hatari zinazoweza kujitokeza.
Kuna njia za kuzuia, kuhamisha au kupunguza athari za hatari ambazo zitakuja na wazo la biashara yako. Hapa ndipo mpango mzuri wa biashara unapoingia.
Mpango mzuri wa biashara hukuruhusu kuchambua maeneo yote ya shida na kutambua vizuri hatari katika wazo la biashara.
Kujua hatari nyingi kabla ya kuzindua biashara hukupa kiwango cha faraja ikilinganishwa na kuruka kama kipofu na kutumaini hakuna kitakachoharibika. Na ikiwa baada ya uchambuzi wako, una hakika kuwa hatari ni kubwa (au chini) ya kutosha kwa uwezo wako, unaweza kuwa na wazo la biashara lililoshinda mikononi mwako!
4. Je! Una malengo ya muda mrefu au mfupi?
Kwa nini unataka kuanza biashara hii? Je! Unatamani kupata pesa za ziada na unahitaji kuanzisha biashara ili kuongeza mapato yako ya sasa? Au ni sehemu ya biashara ya mpango wako wa muda mrefu kufikia usalama na uhuru wa kifedha?
“Kama una ndoto na malengo ya kuwa na biashara au kipato chenye ukubwa fulani, kaa chini ujiwekee mikakati ya muda mfupi na muda mrefu itakayokuwezesha kufikia malengo hayo.”-Nancy Sumari
Biashara zote hazifanani. Wengine wanaweza kuhitaji vipindi virefu vya kuhudumia biashara zao kabla ya kufanikiwa wakati wengine wanapata mafanikio ya papo hapo. Mjasiriamali mwenye matarajio ya muda mfupi atalazimika kukosa subira na anaweza asiichunge biashara vizuri kwa viwango vya kutosha kupata faida.
Hata Facebook ililazimika kusubiri miaka mitano kamili kabla ya kuanza kupata pesa yoyote. Unahitaji kuwa na uhakika unaweza kungojea mvua inyeshe!
Matarajio yako ya muda mrefu au mfupi hakika yataathiri jinsi unavyoshughulikia biashara yako. Mtazamo wa muda mrefu huenda ukasababisha kukuza mtazamo chanya katika uvumilivu wa kusapoti biashara yako.
Mtazamo wa muda mfupi utaikosesha Biashara muda toshelevu kukua, hivyo tamaa zako zitapelekea kudumaza biashara. Biashara mpya ambayo inakuwa ndio tegemeo lako la fedha kwa mahitaji ya kila siku kama (ATM) yako haiwezi kudumu kwa muda mrefu.
5. Je! Umehamasishwa kuchukua hatua?
Wazo ya biashara litabaki wazo tu hadi mtu atakapochukua hatua. Mtu yeyote anaweza kuwa na wazo. Uhakika ni kwamba biashara nyingi zilizofanikiwa leo hazijaanzishwa na mtu ambaye ndiye aliyelipata wazo kwanza.
Wazo la biashara halina matumizi ndani ya kichwa chako mpaka utakapoifanya kuwa Biashara halisi. Hata ikiwa ilifaulu majaribio (Misingi)manne ya kwanza katika makala hii, wazo bado halitakuwa lako tena ikiwa mtu mwingine atakushinda katika utekelezaji.
Lazima uwe na msukumo wa kutosha kuanza kufanya kitu juu ya wazo hilo. Na uwe tayari kuchukua hatua za haraka!
Mawazo bora ya biashara hayatakuja kwako haraka. Mchakato wa kupata wazo unaweza kuwa wa majaribio na kupata makosa mengi . Ikiwa wazo la biashara moja halikufanya kazi kwako, usivunjike moyo kujaribu wazo jingine.
Mara nyingi, kuboresha wazo la kwanza kunaweza kusababisha kupata wazo la biashara tofauti kabisa ambayo mwishowe ndio uwa biashara halisi na bora.
Kutokana na faida nyingi zinazokuja kutokana na kumiliki biashara yako mwenyewe, ni sawa tu kupitia maumivu ili kupata wazo zuri la biashara.
Kama hiyo haitoshi jifunze Zaidi kupata wazo la Biashara na kuandaa Mpango wa Biashara kupitia Kitabu cha “Mpango wa Biashara; Anzia sokoni”- Jeremiah Wandili.
Kitabu kinapatika katika Nakala laini kwa bei ya Punguzo la 50% kupitia kiunganishi hiki; https://www.getvalue.co/home/product_details/mpango_wa_biashara;_anzia_sokoni
Ahsante sana, ninakutakia mafanikio katika kumiliki Biashara yako.
#AnzishaBiasharaYako #MpangoWaBiashara #AnziaSokoni
